André Kuipers over duurzaamheid

Iedereen astronaut! ,,Het gevoel van kwetsbaarheid is claustrofobisch. Niet voor mezelf, maar voor onze planeet. Want de aarde is maar een heel klein bolletje met een hele dunne schil en daarbuiten is het grote, vijandige heelal.” André Kuipers was 204 dagen in de ruimte. Dat gaf hem een totaal andere blik op onze planeet, maakte hem bewuster. Hij vertelt over zijn nieuwe huis en zijn plan om dat duurzaam en energieneutraal te verbouwen. Hoe hij schrok van de kosten, en nog haast ging twijfelen ook. Maar duurzaam doen als je het kunt is een must, vindt hij. ,,We zijn allemaal astronaut op aarde.”

Sciencefiction in het echt Want enthousiast vertellen kan hij. André Kuipers vertelt zijn verhaal zo gepassioneerd en vol grapjes dat het lijkt alsof hij het voor de eerste keer vertelt. Op grote schermen komen prachtige beelden van de aarde voorbij vol knetterende bliksemflitsen, magisch zoemend noorderlicht en oplichtende stedelijke gebieden: we zien onszelf! Tussen neus en lippen door merkt André Kuipers op dat de wereldbevolking dagelijks met 200.000 (!) mensen per dag groeit. Schrikbarend. Hopelijk stopt het bij tien miljard. Een alerte ondernemer vraagt hem later wat een ethische oplossing is om die groei af te remmen. ,,Een eerlijke verdeling van grondstoffen, dat is de sleutel.” En zijn boodschap is helder: ,,De mensheid is een plaag.” De dampkring die onze planeet beschermt tegen dat vijandige heelal is echt een flinterdun laagje. Maar er is zeker hoop, vindt André Kuipers. We werken toe naar een duurzamere wereld, zijn op zoek naar nieuwe energiebronnen. Er moet een eerlijkere verdeling van natuurlijke bronnen komen. We zullen moeten wennen aan minder consumptie van vlees, kweekvlees, 3D-geprint voedsel en insecten op het menu. ,,Een garnaal en een sprinkhaan, die zijn gewoon familie. Dus.” Maar hij realiseert zich ook: verplichten of verbieden werkt niet, de factor motivatie is essentieel.

Jong en slim Duurzaamheid, gewichtloosheid en wetenschap: voor André Kuipers is het gesneden koek. De ondernemers zitten op het puntje van hun stoel: ruimtelijk inzicht willen ze van André Kuipers. Liefst met relevante tips voor hun eigen bedrijf. Een kant-en-klare oplossing heeft hij niet paraat, maar hij ziet wel het grote plaatje. ,,Er zijn veel slimme jonge mensen die buiten het kader kunnen denken en met nieuwe oplossingen komen.” Daar kunnen wij ondernemers een steentje aan bijdragen. Door deze jongeren te helpen hun ideeën en dromen te verwezenlijken en ze daar in te begeleiden op weg naar de toekomst. Dát maakt ons stuk voor stuk ambassadeur van onze eigen planeet.

Altijd blijven dromen Met een raket de ruimte in, astronauten, buitenaards leven, de jongensdroom die uitkwam: het spreekt allemaal enorm tot de verbeelding. Buitenaards leven? ,,Het is er, we moeten alleen het bewijs nog vinden.” Commerciële ruimtereizen? André Kuipers zou het doen als hij geen astronaut was geworden. ,,Kijk naar de scheepvaart en de luchtvaart. Beide ook ooit experimenteel begonnen en nu onmisbaar voor de gemiddelde toerist. Ruimtevaart gaat vast ook die kant op.” De hoge kosten en de radioactieve straling zijn nu nog de belangrijkste belemmering.

Hoe was het nou écht, daar in de ruimte? ,,Het zweven is heel prettig, je voelt je als een zeeleeuw in het water.” De gewichtloosheid is grappig en onhandig tegelijk. En eenmaal terug op aarde ben je aardziek, het voelt alsof de aarde aan je zuigt. ‘Gravity sucks’ in de meest letterlijke zin van het woord. Maar het uitzicht op aarde, dat was fenomenaal en onvergetelijk. Onze planeet is zo mooi, zo kwetsbaar. Daarom is André Kuipers ambassadeur van de aarde, dat verhaal wil hij het liefst vertellen. Liever nog dan het verhaal over zijn jongensdroom.