Mooie wijn komt gewoon uit eigen regio
Het gaat goed met de Nederlandse wijn. Haalde de echte wijnliefhebber er lange tijd zijn neus voor op, de laatste 10 jaar is er een flinke inhaalslag gemaakt. Wijn van vaderlandse bodem is beter van kwaliteit, smaakvoller en kan zich steeds vaker meten aan internationale standaards.
Ons land kent circa 140 commerciële wijngaarden. St. Martinus in het Limburgse Vijlen is met 28 hectare de grootste, De Apostelhoeve in Maastricht de oudste. Ook in onze regio hebben we een wijndomein: De Koen in Langedijk. Onder de bezielende leiding van Langedijker en wijngaardenier Pieter de Boer worden hier jaarlijks zo’n 8.000 flessen geproduceerd. Rood, wit, rosé, bubbels, dessertwijn en zelf een ‘eau de vie’. Met 2 hectare is De Koen geen grote jongen, maar de wijnen van het domein schuren wel steeds vaker aan tegen de top. Zo ontving de dessertwijn ‘Nagenieten’ onlangs nog een prestigieuze prijs bij een grote wijnkeuring in Berlijn en is wijn van De Koen zelfs te vinden op de kaart van het 3-sterrenrestaurant Inter Scaldes in Kruiningen (Z).
Van tuindersbedrijf naar wijndomein
Het verhaal van Wijndomein De Koen begint bij het tuindersbedrijf van de vader van Pieter de Boer. In tegenstelling tot andere tuinders in het Oosterdelgebied kweekte hij geen kool of aardappelen, maar apartere groentes, zoals artisjokken, rabarber en pruimen. In 1980 kreeg Pieter van zijn vader een eigen kas waarin hij voor zijn plezier druiven gingen kweken. ,,Ik kweekte druiven om ze te krenten, maar maakte van een deel ervan wijn’’, begint Pieter de Boer zijn verhaal. ,,Die was niet echt lekker, maar toen ik andere druivenrassen ging zetten en mij er verder in ging verdiepen, kreeg ik er meer plezier in en werd het resultaat stapje voor stapje beter. Ik ging cursussen volgen en zo werd het mijn passie en hobby. Want daarnaast werkte ik nog gewoon. Eerst bij de NZH en later bij Connection. Tien jaar geleden kon ik met vervroegd pensioen en is de wijngaard in een stroomversnelling terechtgekomen. Die hadden we in 2003 aangelegd en de eerste oogst hadden we in 2006. Vanaf 2014 zitten we op 2 hectare, dus de grootte die het nu is. ’’
Stan Beurskens
De wijn van De Koen zit de laatste jaren flink in de lift. Dat komt op de eerste plaats door de enorme passie van de eigenaar, zijn zoon en team van vrijwilligers, maar tevens dankzij de adviezen van oenoloog en wijnmaker Stan Beurskens (van St. Martinus), die Pieter in 2007 tijdens een cursus ontmoette. ,,Ik heb al best veel ervaring, maar Stan als adviseur heb je gewoon nodig’’, legt Pieter uit. ,,Hij is dokter in de wijn, de absolute top van Nederland, die al jaren zijn kennis met ons deelt. Dat stuwt ons niveau meer en meer omhoog. In de oogstperiode komt hij eens in de 14 dagen langs. Dan proeft hij de wijn en kijkt mee met het proces. Neem dit jaar, de oogst is gemiddeld. Maar hij weet er een draai aan te geven waardoor de kwaliteit van onze wijnen constant blijft. Want een goede wijn in dit jaar, betekent niet dat die wijn volgend jaar wederom top is. Het is een natuurproduct, dus kan er onderweg van alles gebeuren. Maar mede dankzij zijn inbreng kunnen we de lat steeds hoger leggen en wordt de kwaliteit van onze wijnen evenwichtiger. Mijn lol was eerst om mijn eigen wijn te maken, daarna om quitte te spelen en nu streven we naar een kwaliteit waarmee we in de prijzen vallen. Maar bovenal worden we in alles gedreven door de liefde voor het maken van mooie wijn.’’
Hoe komt het eigenlijk dat we in Nederland steeds betere wijn kunnen maken? ,,Dat ligt aan meerdere factoren, om te beginnen aan de druiven. Er zijn momenteel heel veel rassen bijgekomen die goed passen in ons klimaat. Op ons domein hebben we druivensoorten als Solaris, Rondo, Marechal, Foch, Cabernet Cortis, Phoenix, Souvigner Gris en Muscaris. Die gedijen goed op deze ondergrond en in ons toch wel vochtige klimaat. Ten tweede is de gemiddelde temperatuur toegenomen. Het klimaat schuift als het ware op naar het noorden. Het Champagneklimaat ligt nu in Nederland. Dan zit je in Zuid-Limburg nog wel wat beter, maar ook hier is het warmer. Daardoor rijpen de druiven beter, is het suikergehalte hoger en kunnen we uiteindelijk kwalitatief steeds betere wijnen maken.’’
Liefdewerk oud papier
Op de kaart bij Inter Scaldes, prestigieuze prijzen winnen en mensen die van heinde en verre naar de winkel van De Koen komen om daar hun wijn te kopen. Je zou toch denken dat het een lonende business is. ,,Nou, laat ik dat meteen maar ontkrachten’’, lacht Pieter. ,,Bedrijfsmatig kun je er niet van leven. Als je boven de 10 hectare komt, dan wordt het misschien wat. Dan kun je meer machinaal doen. Nu gebeurt hier alles handmatig met hulp van vrijwilligers. Het is dus vooral ‘liefdewerk oud papier’. We maken hier 8.000 flessen en realiseren een omzet van pak ‘m beet € 80.000,-. Als we echt rendabel willen zijn, dan zou je de wijnmakerij moeten combineren met een bed & breakfast of zorgboerderij. Dat zie je daarom best wel gebeuren om je heen, maar dat gaan wij hier niet doen. Net zo min als dat we hier gaan uitbreiden. Al met al hebben we onze omzet wel zien toenemen de laatste jaren. Restaurants nemen vaker onze wijn af en in wijn- en delicatessenwinkels is onze wijn steeds beter te vinden. Maar door de corona zien we dit jaar de omzet weer met zo’n 25 procent terugvallen, omdat de horeca gewoon minder afneemt. En onze traditionele High Wine events, die we hier op vrijdag en zaterdag altijd organiseren, staan eveneens stil. Dus gaan er minder flessen over de toonbank. Nu is er gelukkig een voordeel en dat is dat een wijn er doorgaans niet slechter van wordt als die een jaartje moet blijven liggen. Ik maak me dus nog geen zorgen. Bovendien worden er dit jaar weer meer kerstpakketten gemaakt en daar passen onze wijnen heel goed in.’’
Het begint hard te regenen en zelfs een beetje te hagelen. Pieter begint wat nerveus op zijn stoel te schuiven. De laatste pluk is nog in volle gang en een groep vrijwilligers is daar druk mee bezig. Het toont eens temeer zijn grote betrokkenheid. ,,Wijn maken is een kwetsbaar proces en weersafhankelijk. Ik ga nog even een rondje maken door de wijngaard om te kijken of alles goed gaat.’’
