Overdie Groep: ‘het schoolvoorbeeld van duurzaamheid’
Een schrootbedrijf, duurzaam? En of, zo blijkt, als we in gesprek gaan met Dick de Jong, mede-eigenaar van Overdie Groep (bestaande uit drie bedrijven: Staal, Metals en Fines).
Hij vertelt wat er gebeurt in de branche, hoe Overdie Groep duurzaamheid faciliteert en wat ons te wachten staat in de toekomst.
Overdie Groep zamelt met zestien eigen vrachtwagens dwars door het hele land metalen in bij productiebedrijven, metaalinzamelaars en sloopbedrijven. Dat gaat naar de vestigingen in Zaandam en Alkmaar, waar ze de materialen scheiden en bewerken. Het wordt verkleind en klaargemaakt om weer verkocht te worden voor herinzet in metaalsmelterijen.
Duurzaamheid in het DNA
“Metaalverwerkers hebben geen best imago”, begint Dick zijn verhaal. “En dat terwijl wij het schoolvoorbeeld van duurzaamheid zijn. Het is ons DNA. Waar veel bedrijven bezig zijn met het verduurzamen van hun reststromen, is ons hoofdproduct in essentie duurzaam. Metaalverwerkers faciliteren een oneindige vorm van recycling.”
Als een balk of buis nog recht is, kan die heel goed hergebruikt worden zonder deze te hoeven bewerken. Als dat niet past, kunnen metalen altijd worden teruggebracht naar de originele eigenschappen, door het te smelten en te recyclen. Voor producenten in heel veel andere branches (bijvoorbeeld cosmetica of voedingsmiddelen) gaat dat niet op, licht Dick toe. “Die producten zijn geschikt voor eenmalig gebruik en dan heb je reststoffen van de verpakking, die de consument weggooit. En zeker in het geval van plastic is hergebruik en recycling enorm complex - simpelweg omdat plastic bij elke producent een andere samenstelling heeft. Bij metalen is dat eenvoudiger. Alles wat wij doen, is gericht op het herwinnen en opnieuw inzetten van grondstoffen - en dus op duurzaamheid.”
Alles wat wij doen, is gericht op het herwinnen en opnieuw inzetten van grondstoffen - en dus op duurzaamheid.
Hergebruik en recycling
Helaas, legt Dick uit, maakt de huidige wetgeving het hergebruik van metalen soms lastig. “Vanwege de strenge regels wil een constructeur voor elke stalen draagbalk een certificaat hebben - maar als een balk uit een gesloopt gebouw komt, is dat papiertje er niet (meer). Daarom zou je die balk, die in principe prima opnieuw gebruikt kan worden, alsnog eerst moeten smelten en opnieuw in een mal moeten walsen. De overheid is nu bezig om de wetgeving aan te passen, zodat het hergebruik niet meer tegenhoudt. Want qua duurzaamheid staat hergebruik uiteraard boven recycling.”
Vervolgens staat recycling weer boven ontginning, licht Dick toe. “Ter illustratie: het delven van erts en dat omzetten naar metaal, heeft twee tot twintig (!) keer zoveel impact op het milieu als het recyclen ervan. Hergebruik en recycling van metalen zijn dus gamechangers op het gebied van CO2-uitstoot.”
De markt op zijn kop
Er komt een Europese wetgeving aan, die het verplicht maakt voor staalfabrieken om 50% gerecycled materiaal in te zetten om internationale klimaatdoelen te behalen. “Dit gaat in twee tot vier jaar de markt volledig op zijn kop zetten,” stelt Dick. “Europa is nu een schroot-exporterend continent. We laten ons metaalafval grootschalig elders verwerken. Zodra die nieuwe wet van kracht wordt, ontstaat er een tekort aan schroot om te recyclen voor eigen gebruik.”
Omdat het voor elke producent, in welke branche dan ook, verplicht wordt om duurzamer te produceren en recycling van je product of reststroom mogelijk te maken, gaan bedrijven steeds meer productie terughalen naar Europa. “We moeten circulair gaan produceren en dit telt enkel mee voor de klimaatdoelen als de productie binnen de grenzen van het continent plaatsvindt. Bovendien is het ‘ongunstig’ dat waardevolle, secundaire grondstoffen in de reststromen geëxporteerd worden naar een ander continent. We willen het op korte termijn allemaal weer zelf kunnen en niet meer afhankelijk zijn van China.”
Tekst loopt door onder afbeelding
Machine verkleint aluminium voor recycling, wat veel CO2-uitstoot bespaart. (Foto: Laurens Overtoom)
Het regent overnameverzoeken
Omdat alle producenten vanuit de nieuwe wetgeving verantwoordelijk worden voor het verduurzamen van hun product om uiteindelijk collectief de internationale klimaatdoelen te halen, merkt Overdie Group dat het aanbiedingen voor bedrijfsovernames regent. “We zien dat er veel interesse is in Overdie Groep - en in recyclingbedrijven in het algemeen. Als een grote staalfabriek ons zou overnemen, mogen zij de CO2-equivalenten verrekenen in de bedrijfskolom en kunnen zij zo in één keer voldoen aan de nieuwe wetgeving - puur omdat onze duurzame manier van werken op papier dan bij hun bedrijf hoort.”
We zijn een familiebedrijf en dat gevoel willen wij niet kwijtraken.
Om dit in perspectief te plaatsen: Overdie Group compenseert meer dan 35% van de totale uitstoot van de stad Alkmaar, vertelt Dick. “Je kunt je voorstellen dat recyclebedrijven ineens enorm in trek zijn voor overnames. Tot nu toe hebben wij daar overigens geen interesse in. We zien de voordelen niet. We zijn een familiebedrijf en dat gevoel willen wij niet kwijtraken.”
Van stortplaatsen naar recycling in Turkije
Overdie Groep heeft ambitieuze plannen voor de toekomst. “We zijn in samenwerking met de lokale afvalinzamelaar in Istanbul bezig om daar de reststromen van de verbrandingsinstallaties te bewerken. Er is er al één in bedrijf en er moeten er nog minimaal twee bij. Turkije kampt met een gigantisch afvalprobleem. Alleen Istanbul heeft al 17 miljoen inwoners en produceert 20 miljoen kilo afval per dag. Dit wordt nu allemaal op gigantische stortplaatsen van honderden hectaren gedumpt - de bergen afval zijn daar ruim honderd meter hoog. Als een stortplaats vol is, dumpen ze het gewoon verderop in het volgende ravijn.”
Tekst loopt door onder afbeelding
Kabels worden gesorteerd bij Overdie Groep. (Foto: Laurens Overtoom)
Stortplaatsen scheiden enorm veel schadelijke gassen uit. Methaan, wat nog slechter is voor het milieu dan stikstof en CO2, komt eenvoudig in de atmosfeer terecht, legt Dick uit. “Dan is verbranding beter, omdat je er energie mee kunt opwekken en restproduct overhoudt dat je kunt hergebruiken. Begrijp me niet verkeerd: verbranding is natuurlijk behoorlijk vervuilend, maar als je afval gereguleerd en gecontroleerd verbrandt, geeft het veel minder uitstoot dan een stortplaats waar alles ligt weg te rotten. Daarbij komen nog veel heftigere gassen vrij.”
Over Overdie Group
Overdie Group bestaat al 106 jaar en heeft het predicaat ‘Hofleverancier’, als enige metaalrecycler in Nederland. Onlangs zijn ze genomineerd in de categorie grootbedrijf van de Ondernemersverkiezing Noord-Holland. Overdie Staal, Overdie Metals en Overdie Fines zijn de drie bedrijven die onder de paraplu ‘Overdie Groep’ vallen. Staal is de staalhandel, waar nieuw en gebruikt staal verkocht wordt. Metals is de metaalrecycler, waar de organisatie ruwe metaalstromen vanuit het hele land inzamelt, scheidt, schoonmaakt en smeltbaar maakt. Fines haalt bruikbare metalen uit bodemassen (slakken) die overblijven na het verbranden van afval. Fines kan de mix van metalen scheiden tot deeltjes van 0,2 mm en zo geschikt maken voor recycling.
