Vergroening van bedrijfsterreinen is beter voor alles en iedereen
Bedrijfsterreinen: het zijn gemiddeld genomen niet de meest inspirerende plekken om te vertoeven. Grijs, veel steen en vooral weinig groen. Voor de gemoedstoestand van de mensen die er werken zou het allemaal wel wat groener en vrolijker mogen. Maar ook voor ons klimaat is meer groen stukken beter. Uit de klimaatatlas van het Hoogheemraadschap Noord-Kennemerland blijkt namelijk dat binnensteden en bedrijfsterreinen plekken zijn die de meeste opwarming veroorzaken. Kortom, er is werk aan de winkel.
De gemeente Alkmaar zet stappen door bijvoorbeeld haar inwoners te stimuleren de tegels uit hun voortuin te halen en daar kleine geveltuintjes voor terug te brengen. En in het ontwerp voor de herinrichting van De Laat is veel plaats ingeruimd voor planten en bomen. Want meer groen betekent verkoeling en bovendien wordt daardoor het regenwater minder snel afgevoerd. Er is een woord voor: klimaatadaptatie. Dat staat voor het proces waarbij de samenleving zich aanpast aan het veranderende klimaat. En de schadelijke gevolgen ervan probeert te beperken.
Klimaatadaptatie
HB Adviesbureau, een advies- en ingenieursbureau uit Alkmaar, merkt al enige tijd dat de aandacht voor klimaatadaptatie toeneemt. Sterker nog: het wordt de bepalende factor bij de inrichting van openbare ruimten. “Was vroeger de groenvoorziening een sluitpost nu is het een kernonderdeel geworden van het inrichtingsplan’’, zegt directeur Ruud Zonneveld. ‘’Het doel is om regenwater, als dat kan, langer vast te houden en alleen af te voeren als het moet. Bijvoorbeeld door ondergronds de infrastructuur aan te passen en water meer de ruimte te geven. Een van de technieken die we hiervoor inzetten, is de waterbergende weg. Het doel is een systeem te ontwikkelen dat nadrukkelijk samenwerkt met de waterhuishouding in het omliggende gebied. Bovengronds zetten we in op vergroening wat zorgt voor schaduw en koelte.’’
Net als Ruud Zonneveld ziet zijn collega Inge Zuurbier, adviseur klimaatadaptatie, de aandacht voor het thema vergroening groter worden. “Je ziet nu al dat projectontwikkelaars, om een vergunning te kunnen krijgen, hun plannen in lijn moeten brengen met de klimaatopgave van de waterbeheerder. Net als particulieren en bedrijven die nieuwbouw plegen. Ze krijgen hier allemaal mee te maken. Klimaatadaptatie wordt een bepalende factor.’’
Bedrijfsterreinen groener maken
Wat Ruud en Inge betreft ligt er een schone taak voor bedrijven en bedrijvenverenigingen om zich hard te maken voor vergroening van hun werkomgeving. Niet alleen als het gaat om hun eigen percelen, maar tevens de openbare ruimte, waarvoor de gemeente verantwoordelijk is. Goede samenwerking is dus noodzakelijk. “Daar zit de crux, want anders ontbreken kracht en draagvlak’’, meent Inge. “Gemeenten zouden bijvoorbeeld de kosten voor de openbare ruimte op zich kunnen nemen. Ze geven daarmee invulling aan hun beleid om hittestress tegen te gaan. Ondernemers kijken op hun beurt naar wat zij op hun eigen perceel kunnen doen. En niet onbelangrijk; voor bedrijven die vergroenen op hun terrein zijn ook subsidies beschikbaar. Het zou voor ons als onafhankelijk adviesbureau wel een uitdaging zijn om in zo’n traject gesprekspartner en regisseur te zijn. We spreken immers de taal van zowel de gemeente als ondernemers. Bovendien hebben we hiervoor alle expertise in huis en zijn er makkelijk lijnen te leggen naar externe partijen, zoals een hoveniersbedrijf. Natuurlijk zullen veel ondernemers zeggen; ‘wat levert het me op?’. Dat is niet in geld uit te drukken. Dus moet men het veel meer bekijken vanuit de verantwoordelijkheid als bedrijf om een bijdrage te leveren aan de verduurzaming van de eigen werk- en leefomgeving. En laten we niet vergeten, mensen worden gelukkiger en blijven langer gezond als ze naar een boom kijken in plaats van een bakstenen muur.’’
Hybride bedrijfsterrein
Veel ondernemers hebben de laatste tijd flink geïnvesteerd in duurzame maatregelen in en om hun bedrijfspanden. Zo zie je op veel daken zonnepanelen liggen, wordt bedrijfsafval gescheiden, staan er elektrische auto’s voor de deur en zijn kantoren uitgerust met ledverlichting. Steeds vaker hebben bedrijven een duurzaamheidsagenda opgesteld waarin concrete doelen zijn vastgelegd om hun CO2-footprint stapsgewijs te verkleinen. Dat kost geld, maar levert vaak op termijn geld op. Maar moet geld altijd de drijfveer zijn?
”Ik snap wel dat dit voor ondernemers een belangrijk argument is'', vervolgt Inge. "Immers, als het geen profijt oplevert, waarom zou je het dan doen? En bovendien is er dikwijls rond een terrein eerder ruimte tekort dan plaats voor een paar bomen of heesters. Maar vergroening van je eigen bedrijfsterrein hoeft niet per se heel veel geld te kosten of ruimte in beslag te nemen. Je hoeft ook niet meteen een heel bos te planten. Als iedereen een beetje doet, dan vormt het samen weer een waardevolle bijdrage. En als je het groen meerdere functies kunt geven, dan snijdt het mes aan twee kanten. Ik noem dat een hybride invulling. Een parkeerplaats met gras kan ‘s zomers, als mensen meer op de fiets naar het werk komen, een leuke lunchplek in de tuin zijn. Creatief spelen met functionaliteit en noodzakelijk groen kan leiden tot slimme en welkome oplossingen.''
“Toen dit bedrijventerrein werd aangelegd (Bergermeer Alkmaar, red.),’’ vult Ruud aan, “maakte toenmalig directeur van de Kamer van Koophandel, Jan Glaubitz, zich hard voor een open plek met wandelpad naar een meertje hier verderop. Als je nu ziet dat dit een heerlijk parkje is waar veel mensen tussen de middag even de benen strekken, dan heeft hij dat toen goed gezien.’’
Woningcorporaties
Gemeenten krijgen op gebied van energietransitie en circulariteit duurzaamheidsopgaven vanuit het Rijk. Maar ze worstelen nog al eens met de invulling. HB Adviesbureau praat daarom met gemeenten en inmiddels met woningcorporaties om met deze opgaven aan de slag te gaan. "Het is onze missie als HB Adviesbureau om partijen in beweging te brengen en ze bewust te maken van de kansen en mogelijkheden. Dat zouden dus net zo goed bedrijvenverenigingen kunnen zijn. Zo zijn we met corporaties in gesprek om woonwijken te vergroenen en kijken we regiobreed naar hoe we tuinen van huurwoningen ‘klimaatrobuuster' kunnen maken. Stel dat je op zo'n zelfde manier de gemeente en bedrijfsverenigingen aan elkaar kunt koppelen om dit samen op te pakken. Dat zou het proces van vergroening zomaar een enorme stimulans kunnen geven. De raakvlakken zijn er al. Immers, bedrijven zijn aangesloten op de openbare ruimte van de gemeente en door het groen er meer in te betrekken maak je een samenhangend geheel. En voor de mindset van de individuele ondernemer is het goed om te weten dat je nooit te klein bent om wat te betekenen in de totaal. Vergroenen kan gerust op postzegelniveau. En een extra motiverend argument voor de gemeente kan zijn dat je met groene en leefbare bedrijfsterreinen aantrekkelijker bent als vestigingsplaats voor bedrijven van buitenaf. Nogmaals, we pakken de handschoen graag op door groepen met elkaar te verbinden en het proces te begeleiden. Meedenken aan de voorkant in mogelijkheden. Niet alleen vanuit de techniek, maar ook vanuit het proces. Als onafhankelijk aanspreekpunt en aanjager.''
HB Adviesbureau
Comeniusstraat 7
1817 MS Alkmaar
088 – 472 06 00
www.hbadvies.nl
info@hbadvies.nl
