'Mensen winkelen anders dus maak je stad ook anders'
Als er nou toch één ondernemersfamilie weet hoe een stad zich door de jaren heen kan ontwikkelen, dan is het wel de familie Köster van de gelijknamige kledingzaak voor dames en heren, Köster Fashion. Maar liefst 115 jaar lang zijn ze al actief in Alkmaar en hebben vele trends en veranderingen zien komen en gaan. ,,Mensen winkelen tegenwoordig echt anders. Als je daar niet op inspeelt, heb je als bedrijf in deze tijden een moeilijk bestaan'', zegt Ton Köster die samen met zijn zus Gaby als vierde generatie de zaak bestiert.
De oorzaak ligt vooral in de komst van internet en het online shoppen. Terwijl het gesprek nog goed en wel moet beginnen, wordt het bewijs hiervan al meteen geleverd. Een klant belt Ton op zijn mobiel om te vragen of een bepaalde collectie, die hij op hun site heeft gezien, al in huis is. Nadat Ton dit met een ja heeft bevestigd, meldt de betreffende klant dat hij er direct aankomt. ,,Altijd bereikbaar zijn en persoonlijke aandacht geven. Het hoort bij de winkel van nu. En die service bieden wij. We willen onze klanten zoveel mogelijk ontzorgen. Dat je dan op zaterdagavond nog ergens even een vlinderstrik moet afleveren, hoort erbij. Natuurlijk zitten daar wel grenzen aan, maar van de traditionele openingstijden moet je weleens afwijken, want service, kwaliteit, gemak bieden en maatwerk zijn voor ons van groot belang.''
Stiller
Ton ziet dat het stiller wordt op straat. ,,Mensen slenteren niet meer op de bonnefooi door de stad. Ze gaan gericht naar een of twee winkels. Dat merk je bijvoorbeeld heel goed op zaterdag. Vroeger was het dan om 09.00 uur al druk in de stad. Nu heb je vaak voor 13.30 uur nog maar weinig te doen gehad en dat is absoluut een trend die structureel is. Sommige mensen gaan nog maar een paar keer per jaar naar de stad. Je kunt je afvragen of daardoor de primaire winkelfunctie nog wel bestaat. Het heeft ons in ieder geval van koers doen veranderen. Wij benaderen onze klanten actief. Als ik weet dat we bepaalde merkkleding in huis hebben, dan ga ik een rondje bellen. Dat werkt. Relaties moet je opbouwen en onderhouden en daar moet je actief mee bezig zijn. Grappig genoeg lijkt dat wel een beetje op wat mijn grootvader vroeger deed. Die liet klanten op afspraak naar de winkel komen. Eveneens een soort van maatwerk. Dus niet meer wachten tot men uit zichzelf naar jou toekomt, maar afspraken maken. Want achter de toonbank staan wachten tot je winkel volloopt, is niet meer van deze tijd. Bedrijfsmatig heeft dit tot gevolg gehad dat we onze inkoop hierop afstemmen. Bijkomend voordeel is dat er minder in de uitverkoop terechtkomt. Het komt er op neer dat we inspelen op de vraag. Iemand wil iets speciaals, dat regelen wij dan. Er hangen dus minder pakken in de zaak, maar als iemand er een wil, dan maken we dat met stoffen die de klant zelf uitzoekt.''
Winkellocatie
Is het dan eigenlijk wel nodig om op zo'n A-locatie te zitten? ,,We zijn ooit van de Langestraat naar het Ritsevoort verhuisd en dat was een goede keuze. Of een volgende stap in onze ontwikkeling een verhuizing naar een plek buiten de stad zal zijn, ga ik vooralsnog niet van uit. Maar wat ik al zei, de klassieke winkelfunctie vermindert. De passant die toevallig langsloopt, naar binnen gaat en een impulsaankoop doet, die is met een lampje te zoeken. In dat opzicht zou je dus ook buiten de stad kunnen zitten met veel gratis parkeerplekken om je heen. Mensen kijken namelijk op internet naar wat je hebt en komen dan de kleding ophalen in je winkel. Waar dat dan is, is niet echt belangrijk. Laat ik duidelijk zijn, het is geen voorbode van een vertrek uit de stad. Absoluut niet. We zitten hier prima, het pand is eigendom en vlakbij de parkeergarage zijn we optimaal bereikbaar. Maar ik zie wel dat dit voor andere winkels wellicht een interessant alternatief kan worden.''
Franchiseformules
Naar de toekomst kijkend verwacht Ton dat er nog wel wat gaat gebeuren in de stad. ,,Ik denk dat er zeker nog een aantal winkels gaat verdwijnen. Franchiseformules hebben lange tijd het straatbeeld gedomineerd, maar verliezen steeds meer hun aantrekkingskracht. Zeker die in het middensegment opereren, omdat het vaak meer van hetzelfde is. Onderin de markt zal de vraag naar goedkope mode blijven. Daarnaast zullen de exclusievere zaken blijven bestaan, omdat mensen steeds meer kiezen voor persoonlijk, onderscheidend en duurzaam. De Zara zal het redden en winkels zoals wij, maar het middensegment krijgt het zwaar. Mensen wachten liever en kopen dan iets heel moois. In die ontwikkeling past ook vintage kleding, want duurzaamheid is absoluut een item in de modebranche.''
Alkmaar moet durven
Los van de ontwikkelingen in zijn eigen branche gelooft Ton dat er qua marketing van de stad nog wel het nodige mag gebeuren om in de toekomst een rol van betekenis te kunnen blijven spelen. ,,We moeten als stad durven om heel drastisch te zijn en voorkomen dat we in de middelmoot wegzakken'', zegt hij. ,,Bij wijze van spreken alles tot wandelgebied omdopen en met elektrische karretjes gaan rijden. Ik ben een fan van het project 'Alkmaar Bloemenstad', een plan van Hans van der Leygraaf. Maak er maar een openluchtmuseum van met grote parkeerterreinen om de stad en makkelijke transfers van en naar het centrum. Het gaat om kwaliteit en ja, dat kost geld. Initiatieven als Shopping Night zijn leuk, maar daar redden we het niet alleen mee. Ook moeten we af van altijd maar korting geven. Soms lijkt het wel het hele jaar uitverkoop. Dat is geen goed signaal en staat haaks op de hang naar duurzaamheid. We moeten onze bezoekers nog meer in de watten leggen. De stad als warm bad waar je van alles kunt meemaken en beleven. Een mondaine en onderscheidende stad . Daar liggen de kansen en daar moet men de promotie op inzetten.''
Köster Fashion
Ritsevoort 52-56
Alkmaar
